است که بیشترین سانسور رسانه‌ای را اعمال می‌کنند. ایران در این فهرست رتبه
چهارم را دارد.
این سازمان مستقل که مقر آن در نیویورک است در گزارش
خود با تأکید بر شدت گرفتن سانسور خبری در ایران پس از انتخابات ریاست
جمهوری ۱۳۸۸، به مواردی نظیر ارسال پارازیت بر روی شبکه‌های خبری
ماهواره‌ای، نظیر توقیف نشریات و بازداشت انبوه روزنامه‌نگاران به اتهامات
ضد حکومتی اشاره کرده است.
در این گزارش آمده است که فعالان رسانه ای
زندانی در ایران با مسائل «ناگواری» همچون «حبس انفرادی و آزار و اذیت
فیزیکی » دست به گریبانند و افزوده است که در مواردی خانواده‌های
روزنامه‌نگاران نیز از سوی حکومت مورد تهدید و بدرفتاری قرار گرفته‌اند.
درفهرست ارائه شده از سوی کمیته حمایت از روزنامه‌نگاران، اریتره به عنوان
کشوری که از شدیدترین سانسور خبری رنج می‌برد، در مقام اول قرار گرفته و
مقام دوم و سوم به ترتیب به کره شمالی و سوریه تعلق دارد.
اما برخلاف
این فهرست گویا وزیر ارشاد جمهوری اسلامی نظر دیگری دارد، او می گوید: «
آزادی اندیشه، تنوعِ آراء و آزادی اطلاعات در ایران موج می زند»!؟
سید
محمد حسینی، در دیدار با نمایندگانی از رسانه های کشور آفریقایی “لیبی” می
گوید «این موضوع را می توان در مراکز علمی، دانشگاهی و در هر گوشه و کناری
از کشور، یافت».
اما «مراکز علمی و دانشگاهی» که وزیر ارشاد از آن
سخن می گوید و آنها را مثالی برای «تنوع آراء و آزادی اندیشه» می داند،
چندین سال است که به محل شناسایی آرای متفاوت و دستیگری و محاکمه ی صاحبان
آن بدل شده است. آمارِ دانشجویانِ عضو کانونهای فکریِ مختلف که هم اکنون در
بند هستند، آنچه وزیر ارشاد گفته است را به سادگی نقض می کند. اینها علاوه
بر تصمیماتی هستند که در زمینه ی «تغییر دروس دانشگاهی و اسلامی کردنِ
دروس اجتماعی و علوم انسانی درمراکز علمی»، گرفته شده اند.
«موجِ
آزادی اطلاعات در ایران»، که ” حسینی” وزیر ارشاد به آن اشاره می کند، با
توجه به جریانات اخیر و تصمیم های این روزهای دولت، آن قدر خلاف واقعیتهای
موجود را نقل می کند که حتی تعجب “خبرنگارانِ لیبیایی” از آن سویِ دنیا را
هم بر می انگیزاند؛ آنها به «محدودیت اینترنت در ایران و عدم اجازه برای
فعالیت برخی از شبکه های خارجی و فیلتر شدنِ برخی سایت ها و شبکه های مجازی
همچون “فیس بوک”» اشاره می کنند و اما “حسینی” در پاسخ می گوید: «محدودیت
اینترنت در ایران، به صورت مقطعی برای جلوگیری از نفوذ غربی‌هاست اما این
محدودیت اصل نیست و برای ما اصل این است که مردم به اخبار دسترسی پیدا
کنند». وزیر ارشاد ایران در حالی از مقطعی بودن اینترنت و فیلترینگ سخن می
گوید که بر اساس روندِ در پیش و با عملی شدنِ تصمیماتِ اتخاذ شده،
«اینترنتِ ملی» مانع دیگری برای دستیابی مردم ایران به اطلاعاتِ دنیای آزاد
خواهد بود و این امر، محدودیتها را نه کاهش، بلکه افزایش خواهد داد.
وزیر
ارشاد ایران همچنین می گوید: «وجود تعدادِ زیادی از خبرگزاری ها، مطبوعات و
ناشرانِ فعال در کشور، دلیلی بر تنوع آراء و اندیشه است» و البته تمامی
اهالی رسانه در ایران می دانند که در ابتدای همین اردیبهشت ماهِ جاری ۱۳۹۱،
دولت چنین قوانینِ سخت گیرانه ای را برای رسانه ها وضع کرده:
«در
صورت رای هیات نظارت بر مطبوعات، مبنی بر توقیف، لغوِ پروانه یا فیلتر یک
خبرگزاری، وزارت ارتباطات موظف است “بلافاصله” خبرگزاری مذبور را فیلتر
کند».
دیگر آن که: «درجِ منابع اخبار در خبرگزاری، الزامی
است». این قوانینِ محدود کننده، نه تنها مورد اعتراض مدیرانِ مطبوعات “غیر
دولتی”، بلکه مورد مخالفت رسانه های “نیمه دولتی” همچون “خبرگزاری مهر” نیز
قرار گرفته است و معترضان بر آنند که «دولت می خواهد رسانه های وابسته به
خودش، بی رقیب باشند».
همین امروز مدیرعامل خبرگزاری مهر نیز گفته است: «جریان آزاد اطلاعات روز به روز از ناحیه دولت محدودتر می‌شود.»
به
دنبال ابلاغ آیین‌نامه جدید برای خبرگزاری‌ها از سوی دولت، رضا مقدسی در
گفت‌و‌گو با خبرگزاری فارس که ۱۲ اردیبهشت‌ماه منتشر شد، در انتقاد از این
آیین نامه گفت: «در این آیین نامه، دولت هم خودش قانون وضع کرده، هم اجرا و
هم نظارت و همچنین برخورد می‌کند.»
وی این آیین‌نامه را «یکی دیگر
از مصادیق ایجاد محدود دولت برای رسانه‌ها دانست» و افزود: «تصویب این آیین
نامه از سوی دولت نشان می‌دهد جریان آزاد اطلاعات روز به روز از ناحیه
دولت محدود و بسته‌تر می‌شود که این تصمیم غلط و نادرست است.»
اوایل
اردیبهشت‌ماه دولت آیین‌نامه جدید برای خبرگزاری‌ها را برای اجرا ابلاغ
کرد. از جمله بندهای این آیین نامه که مورد انتقاد مدیر خبرگزاری مهر قرار
گرفته این است که در صورت رای هیئت نظارت بر مطبوعات مبنی بر توقیف، لغو
پروانه یا فیلتر یک خبرگزاری، وزارت ارتباطات موظف است «بلافاصله» خبرگزاری
مزبور را فیلتر کند.
در این آیین نامه همچنین بر لزوم بیان منبع
تأکید شده است که در این خصوص آقای مقدسی به خبرگزاری فارس گفته است: «منبع
خود خبرنگار است و همچنین در صورتی که بعضی اخبار به خبرگزاری‌ها می‌رسد
به صلاح جامعه نیست که منابع آنها ذکر شود.»
مدیر خبرگزاری مهر در
ادامه همچنین از محدود شدن آگهی‌های دولت به روزنامه دولتی ایران و متعاقب
آن وارد شدن «فشار مالی» شدید بر دیگر روزنامه‌ها سخن به میان آورد و در
ادامه افزود: «دولت تلاش می‌کند که روزنامه ایران و خبرگزاری (دولتی) ایرنا
را با دوپینگ بالا بکشد!»
اما این انتقاد ها را حسینی، وزیر ارشاد
نه تنها نمی پذیرد بلکه در دیدار با خبرنگاران لیبیایی چنین ادامه می دهد
که: «ما همیشه با حکومت های مستبد مخالفت کردیم» .
خبرنگارانِ
لیبیایی در این مدتی که در ایران بوده اند، به گفت و گو با جوانان ایرانی
پرداخته و سپس برای آنان جالب شده که «اکثرِ جوانان، به دنبال زندگی در
خارج از ایران هستند»؛ اما وزیر ارشاد ایران در مواجهه با طرحِ این مساله و
پرسش خبرنگاران، آن را نادرست می خواند و می گوید: «این جوانان به احتمال
زیاد متعلق به شمال شهر تهران و متعلق به خانواده‌های ثروتمند بوده‌اند؛
درحالی که این موضوع در ارتباط با کلیت جامعه نیست و تمامی مردم ایران چنین
روحیه‌ای ندارند و با آشناییِ کامل به سیاست‌هایِ غرب، حمایت و پشتیبانی
خود را به صورت همه جانبه در تمامیِ شرایط از حکومت جمهوری اسلامی ایران
ابراز داشته‌اند»
و در حالیکه بحث بر سر جوانانِ “ایرانِ
امروز” است، سید محمد حسینی به جنگی که بیش از بیست سال پیش با “عراق” در
گرفته و تمام شده است، اشاره می کندو آن را به جوانانِ امروز، تعمیم می دهد
«در این مورد، جنگ تحمیلی و رفتن جوانان ما به میدان‌هایِ نبرد، تضمینی بر
این مدعاست».
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران، که یک روزِ پیش
اعلام کرد: «به هیچ فرد و گروهی، در ایران اجازه ی تاسیسِ تلویزیون داده
نمی شود» و همچنین خبر داد که: «خبرنگاران، شناسایی و درجه بندی می شوند»،
همچنان به آزادی اطلاعاتی و فکری و رأیی در ایران تاکید دارد و می گوید:
«جمعه هفته جاری مرحله دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی را در ایران خواهیم
داشت که مردم به صورت آزادانه پایِ صندوق‌های رای حاضر خواهند شد و
نمایندگان خود را برای پیشرفت و توسعه کشورشان انتخاب خواهند کرد. البته در
این راستا درصد حضور مردم ایران بیش از مشارکت غربی هاست که این خود از
آزادی در کشور ما حکایت دارد.»
سرچشمه گرفته از میهن – شهاب عموپور