در روز جهانی حقوق بشر، دهم دسامبر، بیش از ۵۶۰ نویسنده از ۸۲ کشور جهان طی فراخوانی بین‌المللی به نظارت نظام‌مند در اینترنت توسط سازمان‌های امنیتی از جمله آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA) اعتراض کرده و برای دفاع از دموکراسی در جهان دیجیتال فراخوان داده‌اند.
در روز جهانی حقوق بشر، دهم دسامبر، بیش از ۵۶۰ نویسنده از ۸۲ کشور جهان طی فراخوانی بین‌المللی به نظارت نظام‌مند در اینترنت توسط سازمان‌های امنیتی از جمله آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA) اعتراض کرده و برای دفاع از دموکراسی در جهان دیجیتال فراخوان داده‌اند.
در این بیانیه که امضای پنج برنده جایزه ادبی نوبل، گونتر گراس، اورهان پاموک، جان ماکسول کوئتزی، اِلفریده یلینک و توماس ترانسترومر را نیز در پای خود دارد، آمده است: “دولت‌ها فقط با چند کلیک می‌توانند تلفن‌ها، ایمیل‌ها، شبکه‌های اجتماعی و سایت‌هایی را که می‌بینیم، تحت نظر قرار بدهند. آن‌ها به عقاید و کنش‌های سیاسی ما دسترسی دارند و می‌توانند با همکاری شرکتهای عرضه کننده اینترنت مجموعه رفتار ما را پیش‌بینی کنند.”
جز گونترگراس، چهار نویسنده دیگر برنده جایزه نوبل نیز این بیانیه را امضا کرده اند
امضاکنندگان بیانیه به “نقض حقوق فردی” و “حریم خصوصی” توسط دولت‌ها و تراست‌ها معترض بوده و از عموم شهروندان جهان خواسته‌اند با امضای فراخوانی که در سایت change.org درج کرده‌اند، در این فراخوان عمومی به نظارت گسترده اعتراض کرده و از حقوق خود دفاع کنند.
این بیانیه که روز گذشته تحت عنوان “نویسندگان ِ مخالف نظارت بر مردم” همزمان در بیش از ۳۰ روزنامه از جمله گاردین، لوموند، فرانکفورته آلگماینه و اِل پاییس منتشر شده، به امضای نویسندگانی از پنج قاره جهان از بنگلادش تا السالوادور و انگلیس و آمریکا و کنگو رسیده است.
مارگارت اتوود، جی ام کوئتزی، دان دلیلو، آرونداتی روی و اورهان پاموک از دیگر امضاکنندگان این بیانیه اند.
جامعه تحت نظارت، جامعه دموکراتیک نیست
امضاکنندگان بیانیه مذکور “آزادی در اندیشه، حریم خصوصی، نامه و گفتگو” را حق هر انسانی دانسته و معتقدند “حکومت‌ها و نهادها از پیشرفت تکنولوژیک در جهت نظارت به طور گسترده سوءاستفاده می‌کنند.”
در این بیانیه آمده است: “انسان تحت نظارت، انسان آزاد نیست و جامعه‌ای که دائم تحت نظارت باشد، جامعه دموکراتیکی نیست. از این رو باید حقوق اساسی دموکراتیک ما در جهان دیجیتال نیز مانند جهان واقعی به اجرا درآید”.
از نظر امضاکنندگان این بیانیه در نظارت گسترده “اصل برائت” به دست فراموشی سپرده شده و با شهروندان همچون افراد مظنون رفتار می‌شود. این نویسندگان به سوءاستفاده “از پیشرفت در تکنیک در جهت نظارت گسترده” اعتراض دارند و بر این نظراند که همه انسان‌ها حق دارند فارغ از نظارت “در اندیشه و حریم خصوصی در نامه‌ها و گفتگوها آزاد باشند”.
روز نهم دسامبر، تعدادی از بزرگترین شرکتهای عرصه اینترنت و تکنولوژی در جهان، از جمله گوگل، اپل، فیسبوک، مایکروساف و یاهو دولت آمریکا را متهم کردند که روش فعلی این دولت برای شنود وگردآوری اطلاعات و نظارت بر این شرکتها، آزادی فردی را تهدید می کند و می تواند برخلاف قانون اساسی این کشور باشد.
بیانیه نویسندگان “کنترل و نظارت” را “نقض حریم خصوصی و آزادی اندیشه و عقیده” دانسته و جمع‌آوری اطلاعات، ذخیره‌سازی و بهره‌برداری از آن را “سرقت” خوانده است، زیرا “این اطلاعات در مالکیت عمومی قرار نداشته بلکه از آن خود ما شهروندان هستند” و با سرقت آن‌ها “اراده آزاد که برای آزادی و دموکراسی ضروری است” نیز به سرقت می‌رود.
این نویسندگان خواهان به رسمیت شناخته شدن حق مشارکت شهروندان در تصمیم‌گیری در این مورد است که “از طرف چه کسانی و چه اندازه اطلاعات در مورد آن‌ها جمع‌آوری و ضبط شده و مورداستفاده قرار گیرد”. در بندهای پایانی این بیانیه آمده است “از همه حکومت‌ها و نهادها می‌خواهیم به این حقوق احترام بگذارند. از همه شهروندان می‌خواهیم از این حقوق دفاع کنند. از سازمان ملل می‌خواهیم اهمیت حقوق بشر در عصر دیجیتال را به رسمیت بشناسد و در یک کنوانسیون بین‌المللی این حقوق را تصویب و پاینبدی به آن را الزامی اعلام کند. از همه دولت‌ها می‌خواهیم این کنواسیون را به رسمیت بشناسند و رعایت کنند.”
بانیان اتحاد جهانی نویسندگان
بانیان این اتحاد جهانی نویسندگان گروه کوچکی از سه نویسنده آلمانی و چهار نویسنده دانمارکی، انگلیسی، آمریکایی و اتریشی بودند. حرکت بین‌المللی اعتراض به نظارت گسترده دولت‌ها و نهادها در عرض چند هفته برنامه‌ریزی و تنها براساس روابط شخصی و شبکه‌های اجتماعی آماده شد. آن‌ها اعلام کردند برای به راه انداختن این اعتراض از هیچ نهادی چون انجمن قلم یا نهادهای دیگر کمک نگرفته‌اند.
نویسنده آلمانی، یولی تسه، از بانیان این جنبش بین‌المللی در گفتگو با روزنامه فرانکفورته آلگماینه گفته است:” ما به عنوان نویسنده دست به آن کاری زده‌ایم که به بهترین وجه از دست‌مان برمی‌آید: دست زدن به اعتراض عمومی با کلام مکتوب.”