رفتار گله‌ای (Herd behavior)

رفتار گله‌ای (به انگلیسی: Herd behavior)، بیانگر رفتاریست که افراد در یک گروه بدون تفکر و بدون برنامه‌ریزی قبلی انجام می‌دهند و از عملکرد گروه تبعیت می‌کنند، ریشهٔ این اصطلاح مربوط است به رفتاری که حیوانات در گله‌ها، رمه‌ها از خود بروز می‌دهند.

دلیل رفتار گله‌ای
یکی از دلایل رفتار گله‌ای، پیروی کردن از جمع است. در اقتصاد چنین رفتاری بسیار دیده می‌شود؛ مثلاً اگر افراد متوجه شوند که علاقهٔ خاصی از جانب مردم به خرید یک دارایی خاص وجود دارد، امکان دارد این محبوبیت را به عنوان دلیلی برای پیروی از جمع در نظر بگیرند. غالباً مردم به صورت ناخودآگاه یا خودآگاه از آنچه دیگران انجام می‌دهند پیروی می‌کنند دلیل دیگری که برای این رفتار وجود دارد، احترام گذاشتن به حرفه‌ای‌ها است. ما خودآگاه یا ناخودآگاه فرض می‌کنیم که آنان می‌دانند چه می‌کنند.

و دلیل دیگر این است که به حال خود رها نشده و به راحتی همرنگ جماعت شویم. میل به عقب نماندن از بقیه یا از دست ندادن یک چیز، عنصر مؤثر دیگری در روان‌شناسی است. این عنصر می‌تواند مردم را به دنبال کردن احساسات تشویق کند. جان مینارد کینز در کتاب نظریهٔ عمومی در سال ۱۹۳۶ می‌گوید: خرد دنیوی به شما می‌آموزد که به خاطر حفظ آبرویتان همرنگ جماعت شوید و شکست بخورید تا اینکه بر خلاف جریان آب شنا کنید و موفق شوید.
این نقل قول نشان‌دهندهٔ این مشاهدهٔ کینز است که شکست خوردن به همراه جماعت شما را از انتقادات دور می‌کند. اگر همه یک اشتباه یکسان را مرتکب شوند، برای ارتکاب این اشتباه سرزنش‌تان نمی‌کنند؛ بنابراین، پیروی از جمع شما را در زمین بازی یکسانی با دیگران قرار می‌دهد.

انسان‌ها ذاتا موجوداتی اجتماعی هستند، به همین علت بسیاری از افراد تمایل دارند تا همسو با جمع حرکت کنند. چرا که اگر برخلاف تصمیمات جمعی رفتار کنند معذب شده و احساس ناخوشایندی پیدا خواهند کرد. تفکر گله‌ای ذهنیت گله‌ای یا تفکر دنباله‌رو، به پدیده‌ای فکری و روانی گویند، که به موجب آن، افراد دنباله‌رو افراد دیگر شده و هر کاری که گروهی از مردم انجام می‌دهند، گروهی دیگر فارغ از باور و اعتقاد خود، در عمل آن‌ها را دنبال می‌کنند.

در این‌جا این سؤال مطرح می‌شود که آیا حرکت گله‌ای آسیب‌زا است یا نه؟ در پاسخ باید بگوییم که در بیش‌تر مواقع بله، این حرکت آسیب‌زا است. آن‌چه سبب ایجاد اثرات سوء از این رفتار خواهد شد، بحث عدم تحلیل و بررسی رفتار و به عبارت دیگر، تقلید کورکورانه است.

این وسط نقش نفوذی ها و پروپاگاندا خیلی قوی خواهد شد آنها با مغلطه و سفسطه گری‌هایی در غالب اینکه این تصمیم و خرد جمعی‌ایست سعی در جهت دهی و سازماندهی رفتار گله‌ای هستند نمونه اش رو در انتخابات ۸۸ و ۹۲ حتما دیدین.

وبسیارند افرادی که با سواد بسیار سطحی جایگاه خود را فراموش میکنند و گرفتار اثر دانیننگ کروگر میشوند و بسیاری را همراه خود گمراه میکنند

این رفتار گله‌ای قابل پیش بینی با دقت بالاست است و براحتی با کمک پروپاگاندا و نفوذی‌ها قابل‌جهت دهی است. و رژیم و یا گروها براحتی میتوانند موج سازی و موج سواری کنند.

اما چه کنیم تا در دام این رفتارها نباشیم؟ پاسخ بسیار ساده است. هیجانات خود را کنترل کنید و دانش لازم را بیاموزید! اگر بتوانید رفتارهای احساسی و هیجانی خود را کنترل کنید، بدون تحلیل و بررسی کاری نخواهیم کرد.

دیدگاهتان را بنویسید