| جمعه‌ها | شيوا ارسطويی |

داداش دير كرده بود. شهرزاد نگاه كرد به ساعت بزرگ،‌ بالاي سر خانم سرهنگ. با هر تيك تاك، يك چشم با مژه‌‌ي مصنوعي، كنار صفحه، گوشه‌ي بالاي ساعت، چشمك مي‌زد. يك دهان سرخ، با لبهاي بزرگ، پايين صفحه مي‌خنديد. سر هر ساعت، چشم باز مي‌ماند،‌ لب جمع مي‌شد و سوت مي‌كشيد.

از وقتي شهرزاد و مادرش رسيده بودند سالن، ساعت هفت بار سوت كشيده بود. بعضي مشتري‌ها همراه ساعت سوت كشيده بودند. گفته بودند: «… اوه… ديرم شد…» تند پول داده بودند به خانم سرهنگ و از در زده بودند بيرون.

روزهاي جمعه مادر زودتر از هميشه مي‌آمد سر كار. جمعه‌ها،‌ كليد سالن دست مادر بود. جمعه‌ها، خانم سرهنگ بعد از ناهار مي‌آمد. جمعه‌ها، ‌شهرزاد هم، همراه مادر مي‌آمد سالن.

رازميك، يك تكه مو از يك بيگودي بزرگ باز كرد. بيگودي را پرت كرد توي سبد،‌ كنار آينه. به كله‌ي بزرگ زير دستش،‌ ده دوازده تا بيگودي ديگر بسته بود. زهرا، موهاي چيده را جارو مي‌كرد توي خاك‌انداز. رازميك، صداش زد برود كمكش. زن چاقي كه رازميك موهاش را چيده بود و ريخته بود زمين، مو ريزه‌هاي پشت گردنش را پاك مي‌كرد. شهرزاد، حركت برس را لابلاي گردن چاق تماشا مي‌كرد و يواش، پشت گردنش را مي‌خاراند. خانم سرهنگ، مثل هميشه، توي گوشي تلفن پچ‌پچ مي‌كرد. زن چاق، دامنش را جلو آينه صاف كرد، رفت طرف ميز خانم سرهنگ، تا حسابش را بپردازد.

رازميك، پنجمين تكه‌ي مو را از پنجمين بيگودي كله‌ي بزرگ باز كرد. برس گرد و بزرگ را از ريشه‌ي مو كشيد تا نوك آن. زهرا سشوار دستي را با حركتِ دستِ رازميك پايين مي‌آورد كه داداش در را باز كرد و آمد تو. قطره‌هاي باراني كه مي‌كوبيد به پنجره،‌ از نوك چترش مي‌چكيد كف سالن. در را به روي سرماي پشت سرش بست. شهرزاد نگاه كرد به ساعت. ده دقيقه‌ي ديگر كه سوت مي‌كشيد و با داداش مي‌رفتند بيرون، به سانس بعدي فيلم مي‌رسيدند. داداش را بغل كرد. بوسيدش. رازميك،‌ برس گرد و گنده را پرت كرد جلوِ آينه و آمد سراغ داداش. مادر، هنوز در حمام حوله‌هاي كثيف را مي‌شست.

خانم سرهنگ از اوضاع درس و دانشگاه داداش پرسيد. خانم سرهنگ، هر جمعه از تعداد واحدهايي كه داداش گذرانده مي‌پرسيد و دوباره يادش مي‌رفت. داداش، هر جمعه،‌ بي‌حوصله‌تر و سرسري‌تر جواب مي‌داد. ايندفعه، اصلا جواب نداد. به رازميك گفت: «شنيدي خبرهارو؟»

خانم سرهنگ دوست نداشت رازميك و داداش درباره‌ي «خبرها» حرف بزنند. هر جمعه، وقتي رازميك و داداش از خبرها حرف مي‌زدند، صفحه‌اي از صفحه‌هاي رازميك برمي‌داشت، مي‌برد مي‌گذاشت روي گرام و صداي آن را بلند مي‌كرد.

مادر، با سبد بزرگ لباس‌هاي شسته از حمام آمد بيرون. خانم سرهنگ،‌ جمعه‌ها، لباس‌هاي خودش را هم،‌ همراه حوله‌ها و پيش‌بندهاي كثيف، مي‌گذاشت براي شستن. مادر به روي خودش نمي‌آورد. خانم سرهنگ، خوب انعام مي‌داد.

داداش سر حال نبود. شهرزاد دلش مي‌خواست زودتر بروند بيرون تا كلاه تازه‌اي را كه مادر براش بافته بود سرش كند، شال گردن قرمزِ پشمي را بپيچد دورِ گردنش و زير چتر سياه داداش، در باران قدم بزنند تا سينما. ولي داداش نشسته بود و با رازميك حرف مي‌زد. زهرا، سشوار به دست، ايستاده بود بالاي سرِ بيگودي بسته،‌ منتظر رازميك. خواننده از گرام داد مي‌كشيد: «…جمعه‌ها خون جاي بارون…» چتر داداش هنوز خشك نشده بود.

رازميك به خانم سرهنگ و داداش سيگار تعارف كرد. هر سه سيگارهاشان را روشن كردند. شهرزاد، ‌چشمش به ساعت بود. جمعه‌ها، همين ساعت،‌ بهترين موقع بود براي سينما رفتن. اين جمعه، داداش عين خيالش نبود. مادر، لباس‌ها را مي‌چلاند توي سرماي ايوان و مي‌گفت: « تو اين بارون، چه سينما رفتني داره؟!»

داداش،‌ چشم تنگ كرده بود رو به پنجره و سيگار دود مي‌كرد. رازميك رفته بود تا بقيه‌ي بيگودي‌ها را از كله‌ دربياورد و موها را صاف كند. موهاي صاف، مد شده بود. همه‌ي زنها مي‌آمدند آرايشگاه، موهاشان را صاف مي‌كردند. شهرزاد، موهاي فرفري بيشتر دوست داشت. موهاي خودش نه صاف بود نه فرفري. زمستان‌ها، از كلاه‌هايي كه مادر براش مي‌بافت، خوشش مي‌آمد. موهاش، براش مهم نبود. اين جمعه، داداش نه به موهاش نگاه مي‌كرد نه به كلاهِ تازه‌ش، نه به شال گردن قرمزش. خاكستر سيگار را مي‌تكاند توي زيرسيگاري وبه باران نگاه مي‌كرد. پيراهن سفيدش را پوشيده بود. ناهيد براش خريده بود. شهرزاد، ناهيد را دوست داشت. ناهيد هميشه مواظب داداش بود. نمي‌گذاشت داداش ناراحت يا عصباني بشود. داداش، هر وقت ناهيد را مي‌ديد آرام مي‌گرفت. شهرزاد خيلي ناهيد را دوست داشت. مادر مي‌گفت: « ناهيد چاقه! پس فردا، يك شكم بچه بزاد پاك از ريخت مي‌افته.»

داداش مي‌گفت: «چاق نيست. توپره. خيلي هم خوبه.»

شهرزاد هم، همينطور فكر مي‌كرد.

داداش مي‌گفت: «تازه،‌ ناهيد اهل بچه زاييدن نيست.»

شهرزاد فكر مي‌كرد: «چه بد!»

مادر مي‌گفت: «وا !؟ پس ولش كن به حال خودش!»

شهرزاد، دلش مي‌گرفت.

داداش مي‌گفت: «نگرفتمش كه ولش كنم!»

شهرزاد، باز دلش مي‌گرفت.

مادر مي‌گفت:« عشق و عاشقيِ اين دوره و زمونه…»

شهرزاد فكر مي‌كرد مواظب باشد عاشق نشود.

از وقتي آن سه مرد غريبه و بدخلق، نصف شب، در خانه را كوبيده بودند وبه زور آمده بودند و پدر را با خودشان برده بودند، مادر نمي‌گذاشت شهرزاد، تنهايي برود جايي. انگار قرار بود همان سه تا، شهرزاد را هم بدزدند و ببرند. يكي از همان‌ها، همان شب، نگاه كرده بود به چشمهاي ترسيده‌ي شهرزاد، ‌پوزخند زده بود به پدر و گفته بود: «دخترِ كوچولوت، جلوِ چشمِ خودت كه زن بشه، آدم مي‌شي!»

پدر حمله كرده بود طرف مرد. فرياد كشيده بود. شهرزاد دلش خواسته بود هيچ وقت زن نشود. همانطوري، كوچولو بماند. جمعه‌ها، با داداش و ناهيد برود سينما. ساندويچ كالباس بخورد. بقيه روزها هم منتظر بماند تا پدر برگردد خانه و با هم نقاشي بكشند.

داداش، صفحه را از روي گرام برداشت. شهرزاد خوشحال شد. خيلي وقت بود كه ساعت سوت آخر را كشيده بود. ناهيد گفته بود كه اين جمعه مي‌روند فيلم «گاو» را مي‌بينند. شهرزاد گفته بود: «نه! چيچو فرانكو!» داداش خنديده بود.: «آره خب، اونا گاوترند!» ناهيد گفته بود كه خودش بعدا مي‌بردش فيلم چيچو فرانكو. اين جمعه، نه گاو را ديدند نه چيچو فرانكو. چشم‌ِ ساعت ديواري، چشمك نزد، باز ماند. دهانش سوت كشيد و ناهيد هم آمد تو. خانم سرهنگ كليد را داد به مادر، ماتيك زد كه برود. كله، ديگر بيگودي نداشت. موهاي دراز و صاف و سياه از در رفت بيرون. زهرا آينه‌ها را تميز كرد. نرفت. از ناهيد پرسيد: «مطمئني كه تلويزيون پخش مي‌كنه؟» ناهيد گفت: «اعلام كردن كه پخش مي‌كنن، بايد چند دقيقه‌ي ديگه صبر كنيم.»

خانم سرهنگ كه رفت، رازميك تلويزيون را روشن كرد. شهرزاد نگاه كرد به صورت ساعت و شكلك درآورد. مادر چشم‌غره رفت. رازميك براش سيگار روشن كرد. مادر در را از تو قفل كرد. ولو شد روي مبل، جلوي تلويزيون و محكم پك زد به سيگار. شهرزاد تصوير مرد را كه ديد،‌ شناخت. باران هنوز مي‌كوبيد به پنجره. مرد ايستاده بود پشت يك ميز،‌ در يك دادگاه. مادر از داداش خواست صداي تلويزيون را كم كند. داداش گفت: «صداش كه جرم نيست!»

رازميك گفت: «خودشون دارن صداش رو پخش مي‌كنن.»

مرد، دو دستش را گذاشته بود روي ميز، سرش را گرفته بود بالا و بلند حرف مي‌زد. شهرزاد او را در يكي از كافه‌هايي ديده بود كه پدر مي‌بردش. سيبيل پهن مرد را هيچ وقت فراموش نمي‌كرد وقتي در كافه براي پدر شعر مي‌خواند. پدر مي‌گفت:« شعر نيست،‌ شعاره!»

مرد مي‌گفت: « خلق‌ها را شعار حركت مي‌ده.»

شهرزاد، ديگر ياد گرفته بود كه منظور مردهاي آن كافه از «خلق‌ها»، مردم هستند.

پدر مي‌گفت: «خلق‌ها اول بايد با شعر فكر كنند بعد حركت كنند.»

شهرزاد، ‌شعرهاي پدر را دوست داشت. از شعارهاي مرد هم خوشش مي‌آمد. ولي نمي‌دانست خلق‌ها چرا بايد حركت كنند و كجا بايد بروند. وقتي از مادر پرسيده بود كه چرا پدرش را كتك زدند و بردند، مادر گفته بود به خاطر شعرهاش. شهرزاد فكر كرده بود كاش پدر به جاي شعر گفتن، نقاشي مي‌كشيد. داداش، شعرهاي پدر را براي رازميك خوانده بود. ناهيد هم گاهي شعرهاي پدر را زمزمه مي‌كرد. شهرزاد مي‌ترسيد. پوزخند مرد غريبه مي‌آمد جلو نظرش. دلش نمي‌خواست زن بشود، آن هم جلو چشمِ پدرش.

مرد خم شد رو به آدمها. دستهاش هنوز روي ميز بود. ايستاده بود. بلند گفت:

«من در اين دادگاه براي جانم چانه نمي‌زنم.»

زهرا دستهاش را شسته بود. حالا داشت توي كشوهاي جلو آينه‌ها دنبال لوسيون مي‌گشت. مادر اشاره كرد به زهرا كه سروصدا نكند. زهرا آرام نشست پشت به آينه و چشم دوخت به تلويزيون. صداي مرد از پشت همان سبيل پهني كه موقع شعر يا شعار خواندن مي‌جنبيد، از قطره‌ي ناچيز حرف مي‌زد و از عظمت خلق‌هاي ايران. داداش پشت سر‌‌ِ هم سيگار روشن مي‌كرد. ناهيد، زيرچشمي مي‌پاييدش. مادر آه مي‌كشيد و نفرين مي‌كرد.
شهرزاد، منتظر بود پدرش را هم در تلويزيون نشان بدهند. دلش براي پدرش تنگ شده بود. مادر گفته بود پدر يواشكي از ايران رفته به يك كشور خارجي. گفته بود قرار است براي شهرزاد عروسك فرنگي بفرستد. شهرزاد، باور نكرده بود. رفيق‌ِ پدر بلند از تلويزيون گفت كه فقط به نفع خلقش حرف مي‌زند و پرسيد كه اگر آزادي حرف زدن ندارد برود بنشيند. ديگر براي سينما رفتن خيلي دير شده بود. شهرزاد، دلش نمي‌خواست رفيق پدر برود و بنشيند. مي‌خواست به حرف زدن ادامه بدهد. ته دلش، آرزو مي‌كرد كه پدرش را يك لحظه از تلويزيون نشان بدهند.

پدر را نشان ندادند. دو تا زن را نشان دادند. دو تا كله. يكي با موهاي صاف و دراز و سياه، يكي با موهاي فرفري. شهرزاد از هيچ كدام خوشش نيامد. اگر حرفهاي رفيق پدر درست بود، ‌پس زنها داشتند براي جانشان چانه مي‌زدند. آنها نه از خلق‌ها حرف زدند،‌ نه از قطره‌ها، نه از عظمت، نه حرفهاي قشنگي كه رفيق پدر مي‌گفت. دو تا كله سياه بودند كه براي عمرشان چانه مي‌زدند. مي‌خواستند زنده بمانند،‌ بيايند بنشينند جلوِ آينه، زير دست رازميك و بيگودي‌ها و سشوار داغ. موهاشان را هِي صاف كنند و بروند و با موهاي فرفري برگردند تا رازميك دوباره موهاشان را صاف كند. موي صاف خيلي مد بود.

وقتي رفيق‌ِ پدر را مي‌بردند، ‌شهرزاد گردنش را مي‌خاراند. تلويزيون هنوز نشانش مي‌داد. رازميك و داداش ساكت بودند. مادر يواش گريه مي‌كرد. زهرا، ماتش برده بود. ناهيد، چشم تنگ كرده بود رو به باران كه هنوز مي‌كوبيد به پنجره. هوا تاريك شده بود. گفته بودند رفيق پدر را به دار مي‌آويزند. وقتي مي‌بردنش، از كنار دو تا كله رد شد. وقتي رد مي‌شد، كله‌اي كه موهاش صاف بود و دراز از خوشحالي كله‌ي مو فرفري را بغل مي‌كرد و مي‌بوسيد. دو تا كله مي‌خنديدند. آنها را بخشيده بودند. شهرزاد نمي‌دانست چرا كله‌ي مرد بايد از تنش مي‌افتاد و چرا آن دو تا را بخشيده بودند. فقط دلش براي پدرش تنگ شده بود و گردنش مي‌خاريد. شال قرمز را پيچيد دور گردنش. كلاه تازه‌اش را گذاشت سرش. ناهيد پرسيد: « شهرزاد، بريم فيلم چيچو فرانكو؟»

با اينكه خيلي دير شده بود،‌ مادر اعتراض نكرد. شهرزاد گفت: «نه.»

رازميك پرسيد: «من مي‌رم ساندويچ كالباس بگيرم. شهرزاد، موافقي؟»

بوي گوشت سرد و مانده پيچيد توي دماغ شهرزاد. پريد طرف‌ِ دستشويي. ناهيد رفت دنبالش. شهرزاد عق مي‌زد. مادر برس‌ها و بيگودي‌ها را در سبدهاشان مي‌ريخت. زهرا آواز جمعه زمزمه مي‌كرد. شهرزاد، همه را از آينه‌ي دستشويي مي‌ديد. هِي عق مي‌زد. داداش و رازميك بيخودي گردنشان را مي‌خاراندند. از آن جمعه، شهرزاد از بوي كالباس به استفراغ مي‌افتاد.

من دختر نيستم | شیوا ارسطویی

 
 
نمي داند چند ساله است. لهجه اش تركي است. نصف لغت ها را هم تركي مي گويد. كارش در خانه ي خانم سرهنگ تمام شده. وقتي براي تميز كردن خانه ي سرهنگ مي آيد، سري هم به زيرزمين كوچك من مي زند. سر و ته كارهاي خانه ي من يك ساعت بيشتر طول نمي كشد. قبلا، خانه ي من تميز بود. حالا، بد عادت شده ام. وقتي او مي آيد زيرزمين و كاري براي انجام دادن هست، خوشحال تر مي شود. بعد از تميز كردن خانه ي درندشت جناب سرهنگ، و مستاجر ديگر او، پلكيدن در خانه ي كوچك من را دوست دارد. ماه رمضان، بعد از كار مي آيد پايين. افطارش را مي خورد. نمازش را مي خواند. مي رود. مدتي است كليد يدكي را داده ام دستش تا هر وقت دلش خواست، بيايد و برود. فنجان خالي چاي را كه مي گذارد روي نعلبكي، مي گويد:”سَنَ گوربان، مي چسبه چاي اينجا”.

خوشم مي آيد كه گوشه ي اتاقكم خواب باشم. بيدار شوم و ببينم آمده، اتاق و آشپزخانه را تميز كرده. چيزي خورده. چرتي زده. مهر كوچكي از محراب كوچكم برداشته، نمازش را خوانده و رفته.
اگر شمع كوچكي هم برايم روشن كرده باشد، بيشتر خوشم مي آيد.
هميشه ليوان، فنجان يا پيشدستي خودش را نشسته روي پيشخوان آشپزخانه مي گذارد تا بدانم چيزي خورده. از شستن آن چند تكه ظرف خوشم مي آيد. امروز، كليد را كه انداختم و آمدم تو، شمع را روشن كرده بود و داشت مي رفت.
گفتم:”سَنَ قربان. بشين با هم چاي بخوريم.”
كتري را كه پر مي كردم تا بگذارم روي اجاق، بوي صابون و وايتكس و چادر كدري را، مثل عطر بهار نارنج، يكجا، كشيدم در سينه. گفتم:”سَنَ قربان!”
دو ليوان چاي تركي گذاشتم روي ميز. پرسيدم عجله دارد يا نه.
“نه بالام. بچه م گیریه مي كنه مگه؟”
نمي گذارد زياد سيگار بكشم. مي گويد گاهي دلش براي بوي سيگارم تنگ مي شود. مي گويد در خانه ي خودشان نمي تواند بوي سيگار شوهرش را تحمل كند. مي گويد كه شوهرش خيلي پيرتر از خودش است. امروز دلم مي خواهد او را بيشتر كنار خودم نگه دارم. از سن و سال و وقت شوهر كردنش، مي پرسم. وقتي جواب مي دهد، از سئوال هام پشيمان مي شوم. لابد همه ي صاحبخانه ها از همين جور سئوالها مي پرسند كه مثلا پسرش كي از سربازي برمي گردد يا سينه پهلوي شوهرش خوب شده يا نه؟ طوري نگاهم مي كند كه يعني به من نمي آيد از او سئوالهاي خانمانه بكنم. خنده ام مي گيرد. مي خندم. نقش خانم سرهنگ ها به من نمي آيد. مي گويم همان بهتر كه نفهميده شوهر كي بوده و چي بوده. خنده اش مي گيرد. باز از آن حرفهاي خانم سرهنگی زدم. چرا رك و پوست كنده نمي گويم كه ماندنش را دوست دارم.
“شوهر چي مي دانستم چي پخي يي؟!”
يادش مي آيد يك روز در يك ميهماني بزرگ در محله شان در اسكو، بازي مي كرده. دنبال خاله قزي ها مي دويده تا از آنها بپرسد، چه خبر است؟ دختر بچه ها هورا كشيده اند و گفته اند:”عروسي، عروسي!”
“آخ جون شيريني!”
مادرها، بچه ها را صدا زده اند و برده اند حمام. موقع پوشاندن لباس هاي نو، قربان صدقه ي كلثوم رفته اند.
“سينه ام صاف صاف بود.”
دو دست بزرگش را مي كشد روي سينه هاي بزرگ و افتاده اش.
لباس كلثوم از همه خوشگل تر بود. مثل حالا تُپل بود. عمه خانم گوشهايش را سوراخ كرده بود. گوشواره انداخته بود گوشش. اولين عروسي يي بود كه كلثوم مي رفت. مش صالح از مشهد براش چادر آورده بود. مي گفتند، دست پير مرد، آمد دارد. هر وقت از مشهد مي آمد، براي اهالي، چيزهاي متبرك مي آورد. كلثوم چادرش را خيلي دوست داشت. مادر نمي گذاشت آن را سرش كند. چادر را گذاشته بود توي صندوق. كلثوم يواشكي مي رفت سر صندوق چادر را مي كشيد بيرون و سرش مي كرد. عروسك پنبه اي ش را زير چادر، بغل مي كرد. دو گوشه ي چادر را مي گرفت به دندان. عروسك را توي دستهاش تكان مي داد. عمه خانم براي همه ي خاله قزي ها عروسك مي دوخت.
“همچي كه صداي پاي ننه م مي اومد، گُزَل چادر مي تپوندم توي صندوق در مي رفتم.”
چادر خوشگل ها را از صندوق در آورده بودند. مال كلثوم را آويزان كرده بودند به ميخ. كلثوم مي خواست بپرد و چادر را بردارد. مش صالح آمد تا دست بكشد به تنش، تا متبركش كند.
“سر تا پام رو. از موي سرم گيريفتي نوك كفشهام!”
كلثوم دويد تا لباسش را، كفشهاي زري دوزي اش را، نشان خاله قزي ها بدهد. گوشواره هاش مي كوبيد به گردنش.
“كيف مي كردم، بالام!”
كلثوم تا غروب با خاله قزي ها، گوشه ي حياط، پشتِ چادر كهنه اي كه بسته بودند به سه گوش ديوار، خاله بازي مي كرد. مادرها،‌ دخترها را صدا زدند. وقتش رسيده بود بروند به آن حياط، به عروسي. دختر ها عروسك هاي پنبه اي را پرت كردند، دويدند به آن حياط.
“نُگل و نبات بود كه مي بردند بالام. آما معلوم نبود كي عروس بود كي دوماد!”
آه مي كشد. كمر پت و پهنش را مي كشد بالا. شكم بزرگش مي زند جلو. مي رود چاي دم كند. از خير نوشتن متن سخنراني گذشتم. فردا قرار است همسر استاد قميشي به زنهاي نمونه ي سال، سكه جايزه بدهد. به زنهاي هنرمند. از تصور اينكه آن وسط سكه اي نصيبم شود، پوزخند مي زنم. كلثوم خانم ليوان هاي چاي را مي گذارد روي ميز. به او مي گويم بد نمي شود اگر فردا به اندازه ي دو، سه ماه اجاره سكه بگيرم. يادم مي آورد كه تا حالا دو ماه عقبم. لابد اين را خانم سرهنگ به اش گفته. مادر حاضر نيست كمكم كند. شوهر و خانه زندگي يي كه به دلخواه خودش برام ساخته بود و پرداخته بود، ول كرده ام، آمده ام پيِ كار خودم. تا يك كلمه از اوضاع نا به سامانم مي شنود، مي كوبد به سينه و نفرينم مي كند. هنوز پوزخند مي زنم. به كتابهايي فكر مي كنم كه ممكن است براي همسر استاد قميشي چند سكه ي طلا بيارزد. آن كتاب ها براي مادر به يك غاز هم نمي ارزد. كلثوم خانم ويرش گرفته، كتابخانه ام را گرد گيري كند. مادر دوست دارد دخترش در محافل زنانه كنارش باشد. مثل خانم ها لباس بپوشد. گوشواره اي، چيزي به خودش بسته باشد و چه بهتر كه اتومبيلي، هر چند ناقابل، داشته باشد تا با آن مادر را اينور و آنور ببرد. مادر كمر درد دارد. پا درد دارد. خيال مي كند من دوستش ندارم. خيال مي كند همه ي آدم هايي كه با كتاب سر و كار دارند، دخترش را از او گرفته اند. مخصوصا مردها. به مردهاي دور و برم كه فكر مي كند دلش آتش مي گيرد. مي داند كه هيچ كدام از آنها جفت قابلي براي دخترش نخواهند بود. همان قدر كه من از جفت شانس نمي آورم، او هم از داماد. مادر، كلثوم خانم را هم دوست ندارد. خيال مي كند كلثوم خانم من را مي چاپد. مادر در جواني بيوه شده. تاوان جواني از دست رفته اش را از من مي خواهد. مي گويد بايد سپاسگزارش باشم كه نگذاشته پدر شوهرش من را ببرد به آن دهكده ي دور و بزرگم كند. مادر راست مي گويد. من دختر خوبي نيستم. شايد، اصلا، دختر نيستم. به كلثوم خانم مي گويم كه دلم براي مادرم تنگ مي شود. مي گويم مادرم تحويلم نمي گيرد.
“چه خيري ديده از تو مگه بالام!؟ آدام دوست داري دختريش سيفيد بخت بيبيني. خودي منم هر موقع مي بينم توري ديلم آتيش مي گيري!”
“بالاخره نفهميديم كي عروس بود كي داماد؟”
يادش مي آيد كه يكدفعه خودش را در يك اتاق، تنها، ديده.ترسيده. چادرش را در اتاق غريبه آويزان ديده به ميخ.
“آخي چادري من اينجا چي كار مي كني؟”
يك مرد ريشو با سبيل آويزان آمد تو. وقتي كلثوم مي دويده تا چادرش را از ميخ بردارد، به سرش زده كه نكند عروس خودش باشد. خودش را پيچيده در چادر متبرك و چسبيده به كنج اتاق.
“چي مي دونستم اين غول بيابوني لندهور كي بودي اومدي اينجا!”
كلثوم دلش مي خواست برگردد پيش خاله قزي هاش. هنوز خاله بازي شان تمام نشده بود. مرد ، نزديك كه شد کلثوم رفت از پنجره جيغ كشيد. عمه خانم آمد تو. لپش را چنگ زد. در گوش كلثوم گفت اگر جيغ و داد راه بياندازد، مردم خيال مي كنند او دختر نيست. كلثوم يك نگاه انداخت به مرد، يك نگاه به عمه خانم. رفت از پنجره جيغ كشيد و هي گفت:”من دختر نيستم!” ، “والله! من… “
وقتي شكمش باد كرد و آمد جلو خيال كرد انگل گرفته.
“رفتم از عطاري يه گوطي دواي انگل گيريفتم. صاب مرده شيكم هي گلمبي تر مي شد.”
وقتي زنها آجرها را مي چيدند دور هم، وسط اتاق، كلثوم از درد مي پيچيد به خودش.
فنجان من و خودش را با قندان و زير سيگاري، چهارگوش مي چيند دور هم، روي ميز، تا به من حالي كند چطوري زنها مجبورش كردند بنشيند روي آجرها و انگل را دفع كند.
پسر اولش فلج به دنيا آمد.
“خلاصه، چي سرت درد بيارم؟ دو تا پستان شد دو تا كوه. يكي چرك و يكي خون. چشمم كه مي افتاد به انگلم مي زدم به سرم کی آخي چيطوري من اين رو آدم كنم؟”
بچه از گرسنگي جيغ مي كشيد، كلثوم از درد سينه. عمه خانم قاشق چاي خوري را مي گرفت زير سينه ش تا يك قطره شير، جدا از قطره هاي چرك، بگيرد و بريزد توي دهان بچه.
بچه ي دوم سالم به دنيا آمد، تا بچه ي نهم شوهر زمين گير شد و كلثوم كاري و زبر و زرنگ.
“بالام، مردي تا جاوان بود سرباز بود بعديش مي رفت تهرون فهلگي. مي اومد يه بچه مي ذاشت تو اين شيكم صاب مرده مي رفت.”
يك مشت مي زند به شكمش. مي رود آشپزخانه. خوب قهوه درست مي كند. آمپول هم بلد است بزند. زخم بندي را در درمانگاهي كه در آن كار مي كرده ياد گرفته. مي پرسم فال هم بلد است بگيرد يا نه؟ مي گويد كه خدا پيغمبر خوشش نمي آيد. با پسرم تلفني حرف مي زنم كه بوي خوش قهوه تركش خانه را بر مي دارد. تلفني با پسرم درسهاي انگيسي اش را كار مي كنم. طعم قهوه حرف ندارد. تا پسرم چند تا جوكِ جديد تعريف كند، كلثوم خانم نمازش را می خواند. گوشي را مي گذارم. از او مي خواهم برايم دعا كند. چشم مي گرداند طرف محراب تا شمع روشن را ببيند. به كلي از صرافت سخنراني فردا گذشته ام. يك ساعتي از نيمه شب گذشته و كلثوم خانم داستان بزرگ كردن نوه هايش را هم برام تعريف كرده. وقت خوابيدن اسم همه ي بچه ها و نوه هاش را به خاطر دارم. به اسمِ كوچك صدايم مي زند. با همان پسوند خوش آهنگ كه جانم را گرم مي كند.
“شهرزاد، بالام! منيم عادت دارم شب پنجره باز مي ذارم. سرديت نمي شي؟”
“نه سَنَ قربان. سردم نمي شه.”
كلثوم خانم زود خوابش مي برد. سردم مي شود. خوابم نمي برد.

بیژن نجدی، حسن صفدری، شیوا ارسطویی، هرمز علیپور، شمس لنگرودی