کتیبه مکتوم | کارولی اشنیمان


کارولی اشنیمان (۱۹۳۰-۲۰۱۹)، هنرمند فمینیست آمریکایی که عمده کارش در حوزه بدن و سکسوالیته بود و در قالب مولتی‌مویا، پرفورمنس و سایر سبک‌های تجسمی و مفهومی کار می‌کرد، اجرایی ویژه و به غایت فمینستی در کارنامه خودش داره به نام: «کتیبه مکتوم» او که یکی از هنرمندان مهم جنبش هنرهای فمینیستی محسوب میشه، این پرفورمنس خاص رو در سال ۱۹۷۵ اجرا و در زمان خودش کلی جنجال به‌پا می‌کنه. اوائل دهه هفتاد زمانیه که تئاتر فمینیستی در امریکا به‌شدت مرسوم میشه. در این دوره هم سی‌آرهای زنان رو داریم و هم پرفرومنس‌های جالبی با محوریت بدن و سکسوالیته زنانه و سرکوب این دو. جسارت هنرمندان این دوره مثال‌زدنیه و قطعن بعدتر درباره تعداد بیشتری ازونها خواهم نوشت.

اما برسیم به کتیبه مکتوب اشنیمان. ماجرا ازین قراره که منتقدان مرد انتقادهای زیادی به کارهای پیشین اشنیمان داشتند و عمومن کارهاش رو با صفات و کلماتی مثل احساسات غلیظ، زنانگی زیاد، هیستری و بسیاری کلمات مشابه که هنوز هم نگاه مسلط مردانه اونهارو منفی می‌دونه و ازشون برای تحقیر زنها استفاده می‌کنه، حسابی نواخته بودن. اشنیمان این نقدها رو پرینت می‌گیره و با اونها طنابی بلند و لوله‌ای شکل می‌سازه و در واژن خودش فرو می‌کنه. پرفورمنس اینطور آغاز میشه که اشنیمان با بدن برهنه به روی صحنه میاد، نقدها رو که به نشانه تجاوز در او فرورفتن، از واژنش بیرون می‌کشه و شروع می‌کنه به خوندن اون نقدها به‌روی صحنه. این بیرون کشیدن مکتوبات مردانه‌ی آزارگر از اندام جنسی زنانه؛ هم نمادی از تجاوز دائمی جامعه مردسالار و مردان آزارگر به یک زن هنرمنده و هم یادآور نیروی زایش زنانه. درباره اشنیمان، پرفورمنس‌های زنان و درکل، تاریخ زنان در تئاتر جهان، ده سال پیش کتاب بسیار خوبی رو ترجمه کردم که دقیقن به خاطر بخش‌هایی مثل همین اجرای کتیبه مکتوم و یا فصل مربوط به تئاتر لزبین‌ها که باید از کتاب حذف می‌شدن، حاضر نشدم با ناشری که می‌خواست کتاب رو چاپ کنه، کار کنم. حالا اما تصمیم دارم که حتمن کتاب رو چاپ کنم و بعد از چاپ، بخش‌های حذف‌شده رو روی نت بذارم تا کتاب کامل بشه.

منبع